РАД ЭТИЛГАН ДАЪВО
Тижорат банклари юртдошларимиз ва хўжалик юритувчи субъектларга молиявий кўмак берувчи муассаса ҳисобланади. Фуқаролар банк кредитларидан фойдаланган ҳолда турмуш тарзини яхшилаб олса, юридик шахслар фаолиятини янада ривожлантириши мумкин. Бунда тарафлар ўртасида тузиладиган кредит шартномаси муҳим аҳамиятга эга.
2018 йил 12 март куни акциядорлик тижорат «Асака банк»ининг Фарғона филиали ҳамда «Афросиёб барака савдо» масъулияти чекланган жамияти ўртасида 11-сонли кредит шартномаси имзоланган. Шартномага мувофиқ банк корхонага «CAPTIVA» русумли автомашина сотиб олиш учун йиллик 20 фоиз устама билан 36 ой муддатга 129 миллион сўм миқдорида автокредит ажратган.
Табиийки, ҳар бир қарздор тўлов жадвалида белгиланган муддатда кредитни қайтариши ва устамаларини ўз вақтида тўлаши шарт. Бироқ мижоз зиммасидаги мажбуриятни тўлиқ бажармаган. Банк филиали 2020 йилнинг 4 февраль ҳолатига кўра, 5 609 718 сўм миқдорида муддати ўтган қарздорликка йўл қўйгани учун қарздорга огоҳлантириш хати юбориб, 3 банк иш куни мобайнида тўловни амалга оширишни талаб қилган. Акс ҳолда кредит шартномасини муддатидан олдин бекор қилиш, ундирувни кредит таъминоти сифатида гаровга олинган мол-мулкка қаратиш ва кредит тўловларини ундириш юзасидан иқтисодий судга мурожаат этишини маълум қилган.
Бироқ бу талаб ҳам бажарилмагач, иш суд мажлисида кўриб чиқилди. Унда корхона вакили даъвогарнинг талабига эътироз билдирмади. Аксинча, устама фоизлари тўлангани, агар муддат берилса, автомашинани банкка гаровга қўйишга ваъда берди. Шунда банк масъуллари гаров шартномаси лойиҳасини тасдиқлашни сўраб, қарздорга мурожаат этмагани аён бўлди.
Аниқроғи, корхонага банк ходимлари жавобгар билан гаров шартномасини тузиш учун тегишли ҳаракатларни амалга оширмаган. Устига устак, банк филиали даъво талабида корхонага гаров шартномасини тузиш мажбуриятини юклашни сўрамаган. Банкнинг даъво талаби асоссиз бўлгани учун суд уни қаноатлантиришни рад этиш тўғрисида ҳал қилув қарори қабул қилди. Шу тарзда тадбиркорлик субъектининг манфаати ҳимоя қилинди.
«CAPTIVA» ўз эгаси ихтиёрида қолди.
Ҳусниддин ЖАМОЛИДДИНОВ,
Фарғона туманлараро
иқтисодий суди судьяси
Фикр қолдириш